Thực tế ở nhiều nơi trên đất nước có nhiều mỏ đá quý như Quỳ Châu (Nghệ An), Di Linh (Lâm Đồng), Lục Yên (Yên Bái)… Một ngày cuối thu, chúng tôi đến tham quan chợ đá Lục Yên.Tại chợ đá đỏ Lục Yên, có nhiều loại đá được bán trên những chiếc bàn con của những người buôn bán đá như: saphia, ruby, si vàng, si xanh, sao, thạch anh…

và nhiều hình dạng của đá khác nhau được mài giũa tử tế. Có một số loại đá bán cân. Những mảnh vụ thu được trong chế tác đá những viên đá nhỏ gọi là đá mắt tôm. Một cân đá vụ được bán với giá từ 500 nghìn đến 1 triệu đồng, 1 cân đá mắt tôm bán với giá 3 triệu đồng. Từ khi khai thông dòng tranh đá, những mảnh vụn này đã có giá trị hơn hẳn. Người mua nó dùng làm tranh đá quý.

Chị Hồng, nhà ở ngã ba Lục Yên, người có thâm niên gần 10 năm trong nghề buôn bán đá, cho biết, anh Chính là người đầu tiên ở Lục Yên làm tranh đá quý, nhà ở Kim Sơn, làm bông hoa hồng bằng những mảnh vụn của đá. Đá Lục Yên được đánh giá là đẹp, có nhiều màu sắc phong phú như: vàng tươi, hồng, tím, ám khói, màu trà, trắng, đen, bã trầu, xanh lá cây… Khi anh Chính mài đá thấy có nhiều mảnh vụn bỏ đi thì phí nên đã lấy keo dính những mảnh vụn thành hình bông hoa hồng vẽ sẵn trên một tấm nhựa cứng. Khi bông hoa này được mang lên trưng bày ở chợ đá, mọi người đều trầm trồ khen ngợi và những người buôn đá, nhà có máy mài đá nghĩ đến việc tận dụng những mảnh vụn bỏ đi để sáng tạo ra một dòng tranh mới: tranh đá quý.

Ở thị trấn Lục Yên có rất nhiều gia kinh doanh đá và làm tranh đá. Đầu tiên người ta chỉ làm những bông hoa, những chân dung có sẵn và chắc chắn không tránh được sự thô vụng trong việc lắp ghép. Giờ đây, những bức tranh đá quý đã về đến Hà Nội, thậm chí ra nước ngoài, mức độ tinh xảo đã chinh phục được người chơi tranh khó tính. Tranh đá là một sản phẩm nghệ thuật, có giá từ 200.000 đồng/bức đến hàng trăm triệu đồng/bức. Giờ đây, tại các thành phố lớn, dòng tranh đá quý này được trưng bày và bán. Riêng ở Hà Nội, những họa sĩ có tiếng như Hoàng Hưng, Văn Hà, Hoàng Lâm… có nhiều tranh đá quý hoành tráng, có tính nghệ thuật cao.

HQ sưu tầm